Ο Αριστοτέλης δεν έγραψε ποτέ «περί οίνου», κι όμως, σε κάθε σελίδα της φιλοσοφίας του, το κρασί αναπνέει. Είναι εκεί, σιωπηλό, σαν το μεσολαβητικό στοιχείο ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο. Ο οίνος, για τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, ήταν ένα από τα θαύματα της μεταμόρφωσης της ύλης, το παράδειγμα του πώς η φύση τελειοποιείται μέσω της τέχνης.
Στο «Περί Ψυχής» μιλά για την «εἶδος ἐν ὕλῃ», τη μορφή μέσα στην ύλη. Το αμπέλι είναι η ύλη, ο οίνος, η μορφή. Αν ο Δημιουργός τοποθέτησε τις δυνατότητες μέσα στη γη, ο άνθρωπος είναι αυτός που τις αφυπνίζει. Ο οινοποιός γίνεται ένας μικρός φιλόσοφος της πράξης που μετατρέπει το φυσικό σε νοητό, την εμπειρία σε έννοια, το αμπέλι σε ιδέα.
Ο Αριστοτέλης βλέπει στο κρασί την τέλεια έκφραση της «μεσότητας» του χαρακτήρα. Ούτε μέθη χωρίς μέτρο, ούτε εγκράτεια χωρίς χαρά. Στο «Ηθικά Νικομάχεια» μας υπενθυμίζει πως η αρετή βρίσκεται στο ενδιάμεσο. Η ανδρεία ανάμεσα στη δειλία και την απερισκεψία, η σωφροσύνη ανάμεσα στην αδιαφορία και την απόλαυση. Έτσι και ο οίνος, ανάμεσα στη στέρηση και στην υπερβολή, βρίσκεται η στιγμή της σοφίας. Εκείνη η πρώτη γουλιά που δεν θολώνει το νου, αλλά τον ανοίγει.
Στον Αριστοτέλη, κάθε πράγμα έχει τέλος, έναν σκοπό. Το τέλος του οίνου δεν είναι η μέθη, αλλά η κάθαρση. Μια εξύψωση των αισθήσεων που οδηγεί στη σκέψη. Όπως το θέατρο καθαίρει τα πάθη μέσω της τραγωδίας, έτσι και το κρασί καθαίρει τη γλώσσα και τη μνήμη. Μας κάνει να μιλούμε, να θυμόμαστε, να συλλογιζόμαστε. Δεν είναι τυχαίο πως τα Συμπόσια της εποχής του Πλάτωνα και του ίδιου υπήρξαν οι πρώτες ακαδημίες της ψυχής. Εκεί όπου ο οίνος λειτουργούσε ως αγωγός αλήθειας.
