Έχουμε ένα υπέροχο κρασί στην κάβα μας που επιλέγουμε πότε θα το ανοίξουμε. Όταν έρθει εκείνη η στιγμή το σερβίρουμε στα καταλληλά ποτήρια, το ανακινούμε, το φέρνουμε κοντά στη μύτη, κλείνουμε τα μάτια και αφηνόμαστε στα αρώματα του. Όταν τελικά καταπίνουμε λίγο τότε νιώθουμε την επίγευσή και παρασυρόμαστε στα συναισθήματα που μας αφήνει η εμπειρία.
Αλλά γιατί αυτή η τελετή για να πιούμε απλά ένα ποτό;
Είναι επειδή το κρασί είναι μια ανθρώπινη δημιουργία, μια συνεργασία μεταξύ αμπελουργού και φύσης, μεταξύ οινοπαραγωγού και καταναλωτή, μεταξύ πολιτισμού και μνήμης που προσπαθεί να κατανοήσει κάτι περισσότερο από ότι μπορούμε να αντιληφθούμε. Υπό αυτή την έννοια, το κρασί μπορεί να ερμηνευτεί ως έργο τέχνης και η εμπειρία της γευσιγνωσίας ως αισθητική.
Όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα έργο τέχνης οποιουδήποτε είδους, το κανονικό μας βλέμμα δεν είναι αρκετό για να το κατανοήσουμε. Πρέπει να τροποποιήσουμε τη διαδικασία προσοχής μας. Ο Γάλλος φιλόσοφος Jean Marie Schaeffer, έγραψε ότι χρειαζόμαστε «μια υπερβολικά επενδυμένη εξερεύνηση προσοχής. Εξετάζουμε προσεκτικά το έργο, ακούμε ενεργά τη ροή του ήχου, διαβάζουμε το κείμενο χωρίς να παραλείπουμε τις λέξεις, και η αισθητική προσοχή μας, μας ανταμείβει προικίζοντάς μας με μια λεπτότερη ικανότητα διακρίσεων (αντιληπτική, κριτική, κατηγορηματική και συναισθηματική).»
Αυτός ο μηχανισμός λειτουργεί εάν εφαρμόζεται σε τίμια και αυθεντικά κρασιά, δηλαδή όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με φιάλες, ετικέτες και οινοπαραγωγούς που δεν ψεύδονται όταν περιγράφουν τις διαδικασίες καλλιέργειας και οινοποίησης. Σε αυτή την περίπτωση, ο Schaeffer στο βιβλίο του Beyond Speculation: Art and Aesthetics without Myths εξηγεί ότι όσο πιο ειλικρινής είναι ένα κρασί τόσο πιο θετικό θα είναι για εκείνους που πρόκειται να απολαύσουν.
Στην καθημερινές μας εμπειρίες προσπαθούμε να κατηγοριοποιήσουμε τα εξωτερικά ερεθίσματα που λαμβάνουμε με τον πιο οικονομικό δυνατό τρόπο (συγκλίνουσα αντίληψη), προσπαθώντας να ανακατευθύνουμε αυτό που αντιλαμβανόμαστε σε πιο γενικά και οικεία στοιχεία.
Αυτή η στάση αλλάζει όταν αντιμετωπίζουμε ένα επιθυμητό κρασί όπως συμβαίνει και με ένα έργο τέχνης. Οι καλύτερες αισθητικές εμπειρίες έρχονται όταν επιδιώκουμε την πρωτοτυπία και τη μοναδικότητα του κρασιού, όταν αφήνουμε τους εαυτούς μας να εκπλαγούν από τις απροσδόκητες αποχρώσεις και τα χαρακτηριστικά του σε συνδυασμό με τον εσωτερικό μας κόσμο την δεδομένη στιγμή.
Πρέπει να είμαστε περίεργοι και ανοιχτοί στο απροσδόκητο. Είναι αυτό που μας επιτρέπει μια πλήρη και, μερικές φορές, αξέχαστη εμπειρία.
Πίνοντας κρασί, γινόμαστε λίγο καλλιτέχνες.
