Καθημερινά έχουμε μεγαλύτερη επίγνωση του σεβασμού προς το Περιβάλλον και γνωρίζουμε ότι η Κλιματική Αλλαγή είναι ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της εποχής μας.
Το πρωτόκολλο του Κιότο είναι ένας κανονισμός της Σύμβασης Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή και μια διεθνής συμφωνία, η οποία στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Λειτουργησε στη δημιουργία ευαισθητοποίησης και μιας σταθερής δέσμευσης, εκ μέρους των βιομηχανικών χωρών, να μειώσουν σταδιακά τις ρυπογόνες εκπομπές τους.
Τα λεγόμενα «αέρια θερμοκηπίου» που απελευθερώνουμε στην ατμόσφαιρα είναι βασικά έξι και έχουν βιολογική και βιομηχανική προέλευση: διοξείδιο του άνθρακα, υποξείδιο του αζώτου, μεθάνιο, υδροφθοράνθρακες, εξαφθοριούχο θείο και υπερφθοράνθρακες.
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, προέκυψε μια νέα μονάδα μέτρησης. Το αποτύπωμα άνθρακα. Εκφράζεται συμβατικά σε κιλά ισοδύναμα διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Ποσοτικοποιεί με απλό τρόπο τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ανθρωπογενούς προέλευσης. Μπορούμε να πούμε ότι «μετρά το πέρασμα μας από αυτό τον κόσμο».
Στο κρασί μπορεί να μας δείξει σημαντικά δεδομένα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του και μπορεί να μας δώσει και μια ιδέα για την πολυπλοκότητα του θέματος και τις αλληλεπιδράσεις του σε παγκόσμια κλίμακα. Ο άμπελο-οινικός κλάδος έχει αφυπνιστεί και ενεργεί για να μειώσει τις ρυπογόνες εκπομπές του και να βελτιώσει τις διαδικασίες.
Ορισμένες από τις επιστημονικές μελέτες για το κρασί και το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα αναφέρουν ότι για την παραγωγή κάθε φιάλης κρασιού των 750ml, απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα από 1,5 μέχρι 2,17 κιλά CO2. Το ισοδύναμο του να οδηγείς ένα μικρό βενζινοκίνητο αυτοκίνητο για περίπου 20 με 30 χιλιόμετρα. Ο υπολογισμός αυτός λαμβάνει υπόψη έναν τεράστιο αριθμό παραγόντων που μπορούν να τροποποιήσουν το τελικό αποτέλεσμα όπως μεταξύ άλλων, η μέθοδος καλλιέργειας (σε ποιο βαθμό χρησιμοποιούνται χημικά και μηχανήματα), οι οικολογικές συνθήκες της περιοχής παραγωγής, οι πρακτικές στο κελάρι (τα λευκά κρασιά έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα από τα κόκκινα γιατί χρειάζονται περισσότερη ψύξη), τη συσκευασία και το βάρος των φιαλών που χρησιμοποιούνται, τη μεταφορά στον τελικό καταναλωτή.
Σε ορισμένες περιπτώσεις τα οινοποιεία μπορούν να παρέμβουν για να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των κρασιών τους, σε άλλες οι δυνατότητές τους είναι πιο περιορισμένες.
Ο πιο σημαντικός παράγοντας στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κρασιού είναι το μπουκάλι που το περιέχει. Ένα βαρύτερο μπουκάλι απαιτεί περισσότερη ενέργεια για την παραγωγή, τη μεταφορά και την απόρριψή του μόλις χρησιμοποιηθεί, επομένως οι τελικές εκπομπές CO2 που σχετίζονται με αυτό είναι υψηλότερες.
Ένα μπουκάλι 420/450 γραμμαρίων είναι υπεραρκετό για να διατηρήσει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του κρασιού. Τα πολύ βαρύτερα μπουκάλια είναι σπατάλη και προκαλούν περισσότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Δυστυχώς, ορισμένα είδη μάρκετινγκ οδήγησαν στο να συσχετιστεί, στο μυαλό του καταναλωτή, ότι ένα βαρύ μπουκάλι ισοδυναμεί με καλύτερη ποιότητα κρασιού. Αυτό ισχύει στις περισσότερες χώρες. Ωστόσο, υπάρχουν αγορές που είναι πιο ευαίσθητες σε αυτά τα ζητήματα, όπως η Νορβηγία ή η Σουηδία, όπου το κοινό ζητά και εκτιμά τα πιο ελαφριά μπουκάλια.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο άμπελο-οινικός κλάδος παγκοσμίως είναι η σωστή αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών για την ελαχιστοποίηση των εκπομπών. Δεν είναι κάτι απλό.
Υπάρχουν ήδη πολλές χώρες στις οποίες είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται το αποτύπωμα άνθρακα στην ετικέτα των προϊόντων τους. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα εγκεκριμένο σύστημα, καθώς και κοινή νομοθεσία για την εφαρμογή της στις διαδικασίες, και να υπάρχει μια σωστή κοινή επισήμανση για τον τελικό καταναλωτή.
