Κρασί: Τέχνη και Μηδέν Άγαν

by Oenognosia

Πολλά πράγματα μας διαφοροποιούν από άλλα ζώα, συμπεριλαμβανομένης της κλίσης μας στην ευχαρίστηση, της ανάγκης μας να απολαύσουμε, καθώς και της ικανότητάς μας να ανησυχούμε για το μέλλον. Παράγουμε τεχνητά πράγματα, αποστασιοποιούμαστε από τη φύση γιατί τη μετατρέπουμε σε «κάτι άλλο», και ακολουθώντας την αντίληψη του Martin Heidegger, αναζητούμε τη διέγερση των αισθήσεών μας και συμβολίζουμε πράγματα και φαινόμενα. Είμαστε άνθρωποι, δημιουργούμε τέχνη, δημιουργούμε κρασί.

Ο Αριστοτέλης πρώτος είχε προβεί σε υποθέσεις για το κρασί ως ποτό που παράγει τέχνη δηλαδή όπως αναφέρει, παράγει μια τέτοια κατάσταση δημιουργικότητας, χαλάρωσης και ικανότητας σύνδεσης που βοηθά όσους είναι αρκετά ώριμοι να κυριαρχήσουν στον εαυτό τους και να γράψουν, να παράγουν γνώση και τέχνη.

Ο Νίτσε πιο πρόσφατα στο βιβλίο του Η γέννηση της τραγωδίας αναλογίζεται τις δυνατότητες και την επικρατούσα ανάγκη να αναζητήσουμε την διέγερση των αισθήσεων μας, να επεκτείνουμε τα κοινωνικά μας όρια και μέσα σε αυτά, να βρούμε την υπέρβαση.

Ο Νίτσε στο βιβλίο του θέτει δύο αισθητικές αρχές που μας επιτρέπουν να εξηγήσουμε τις ζωτικές μας στάσεις: την Απολλώνια και τη Διονυσιακή. Δύο αντίθετες αρχές που δεν απαιτούν μια μόνιμη επιλογή, αλλά μάλλον συνυπάρχουν ως δυαδικότητα στο άτομο και στην κοινωνία. Ο πρώτη η Απολλώνια έχει σχέση με τον θεό Απόλλωνα, μια ολυμπιακή ηλιακή και προφορική θεότητα που είναι δίκαιος, σωστός, τακτοποιημένος, φωτεινός, νέος, φωτεινός, λογικός. Η Διονυσιακή, όπως υποδηλώνει το όνομά της, σχετίζεται με το αντίθετο: ο Διόνυσος (Βάκχος στη Ρώμη) είναι ένας ξένος θεός, ο οποίος δεν έχει γεννηθεί στον Όλυμπο, που απαιτεί μια πολύ πιο απαιτητική και αισθησιακή λατρεία και φέρνει κρασί στους άνδρες ως απελευθερωτική ουσία. Αντιπροσωπεύει τις κρυφές, τις αδιαφανείς, τις πιο πρωτόγονες ορμές, το φυσικό, το μυστηριώδες, αυτό που δεν έχει μορφή και αυτό που τρομοκρατεί.

Όπως είπε Αριστοτέλης για την πόση κρασιού και παραγωγή τέχνης απαιτείται αυτοσυγκράτηση και ωριμότητα. Μάλλον και μια ισορροπία μέσα μας μεταξύ των δύο αισθητικών αρχών του Νίτσε, όπως τις αναφέρει ο ίδιος.

Η κρυφή δύναμη του Διονύσου μπορεί να μας προδώσει, να μας οδηγήσει σε παραλήρημα και να μας βγάλει από τα κοινωνικά και ηθικά μας όρια, τα οποία μπορεί να είναι πολύ λυτρωτικά στη στιγμή και πολύ άσχημα ακολούθως. Η βακχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο θεός μέσα μας είναι το μεθύσι. Και αν δώσουμε προσοχή στο μήνυμα της τραγωδίας του Ευριπίδη Βάκχες (409 π.Χ.), η περίσσεια εμφανίζεται ως κάτι πραγματικά τρομερό λόγω των συνεπειών που προκαλεί.

Έτσι παρόλο που το κρασί μπορεί να μας κάνει δημιουργικούς και παραγωγικούς στην τέχνη, Μέτρον Άριστον (Παν μέτρον άριστον) όπως είχε πει ο Κλεόβουλος ο Ρόδιος, ένας από τους επτά σοφούς της Αθήνας. Είναι ισοδύναμο με το Μηδέν Άγαν (τίποτε σε υπερβολή) που είναι λαξευμένο στην είσοδο (πρόναο) του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς.

You may also like